Section 494 of IPC : પ્રકરણ 494: પતિ અથવા પત્ની ના જીવનકાળ દરમિયાન ફરીથી લગ્ન કરવાના.

Summary

જો કોઈ વ્યક્તિ પહેલેથી જ લગ્નિત હોય અને તે તેમના પતિ અથવા પત્નીના જીવનકાળ દરમિયાન ફરીથી લગ્ન કરે છે, તો તે લગ્ન અમાન્ય છે. તે વ્યક્તિને સાત વર્ષ સુધીની કેદની સજા અને દંડ થશે.

અપવાદ

આ નિયમ અમાન્ય છે જો કોર્ટ પહેલેથી જ પહેલાના લગ્નને અમાન્ય જાહેર કરી દે છે અથવા જો પતિ અથવા પત્ની સાત વર્ષ સુધી ગાયબ હોય અને તેનો કોઈ સંદેશ મળ્યો ન હોય, તેમજ નવો જીવનસાથી આ પરિસ્થિતિ વિશે જાણે છે.

Explanation using Example

ઉદાહરણ 1:

રવિ અને પ્રિયા કાયદેસર રીતે લગ્ન કરેલા છે. જો કે, રવિને બીજી સ્ત્રી, અંજલિ સાથે પ્રેમ થઈ જાય છે અને તે પ્રિયાને છૂટાછેડા આપ્યા વિના તેની સાથે લગ્ન કરવાનો નક્કી કરે છે. ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 494 મુજબ, રવિ બિગેમીનો ગુનો કરી રહ્યો છે કારણ કે તે પ્રિયાને કાયદેસર રીતે લગ્નિત હોવા છતાં અંજલિ સાથે લગ્ન કરી રહ્યો છે. જો તે દોષિત ઠરે, તો રવિને સાત વર્ષ સુધીની કેદ અને દંડ પણ આપવામાં આવી શકે છે.

ઉદાહરણ 2:

સુનિતાના પતિ, રાજેશ, સાત વર્ષ પહેલા ગાયબ થઈ ગયા હતા, અને તેણીને ત્યારથી તેનો કોઈ સંદેશ મળ્યો નથી. સુનિતા માને છે કે રાજેશ હવે જીવિત નથી, તે બીજી વ્યક્તિ, અમિત સાથે લગ્ન કરવાનો નક્કી કરે છે. અમિત સાથે લગ્ન કરતા પહેલા, સુનિતા તેને રાજેશના ગાયબ થવાની વાત અને સાત વર્ષ સુધી તેનો કોઈ સંદેશ ન મળ્યો હોવાની જાણ કરે છે. કલમ 494 ના અપવાદ મુજબ, સુનિતા ગુનો નથી કરી રહી કારણ કે તેને રાજેશના સાત વર્ષ સુધી કોઈ સંદેશ મળ્યો નથી અને તેણે તેમની પરિસ્થિતિ વિશે અમિતને લગ્ન પહેલા જ જાણ કરી છે. તેથી, સુનિતા અને અમિતના લગ્ન આ વિભાગ હેઠળ કાયદેસર છે.