Section 419 of IPC : ਧਾਰਾ 419: ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਸਜ਼ਾ

The Indian Penal Code 1860

Summary

ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦਾ ਭੇਸ ਧਾਰ ਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਕੈਦ, ਜੁਰਮਾਨਾ, ਜਾਂ ਦੋਵੇਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ਉਦਾਹਰਨ 1:

ਰਵੀ, ਜੋ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਜੁੜਵਾਂ ਭਰਾ ਰਾਜ ਬਣ ਕੇ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਵੀ ਰਾਜ ਦੇ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਵਰਤਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਕਰਜ਼ਾ ਅਰਜ਼ੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰ ਸਕੇ। ਬੈਂਕ, ਜੋ ਰਵੀ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਮਝਦਾ ਹੈ, ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਰਵੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡ ਸੰਹਿਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ 419 ਹੇਠ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਕੈਦ, ਜੁਰਮਾਨਾ, ਜਾਂ ਦੋਵੇਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ 2:

ਪ੍ਰਿਆ, ਜੋ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਲਜ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਅੰਜਲੀ ਦੇ ਨਾਮ ਅਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਿਆ ਇਸ ਨਕਲੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ ਅੰਜਲੀ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੰਜਲੀ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡ ਸੰਹਿਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ 419 ਹੇਠ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਕੈਦ, ਜੁਰਮਾਨਾ, ਜਾਂ ਦੋਵੇਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।