Section 149 of BSA : ਧਾਰਾ 149: ਪਾਰ-ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਵਾਲ।

The Bharatiya Sakshya Adhiniyam 2023

Summary

ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਗਵਾਹ ਦਾ ਪਾਰ-ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੱਚਾਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ, ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਪਤਾ ਕਰਨ, ਜਾਂ ਉਸ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਲਈ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ, ਭਾਰਤੀ ਨਿਆਯ ਸੰਹਿਤਾ, 2023 ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ 64 ਤੋਂ 71 ਦੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸਹਿਮਤੀ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ, ਪੀੜਿਤ ਦੇ ਆਮ ਅਨੈਤਿਕ ਚਰਿੱਤਰ ਜਾਂ ਪਿਛਲੇ ਯੌਨ ਅਨੁਭਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ਉਦਾਹਰਨ 1:

ਪ੍ਰਸੰਗ: ਇੱਕ ਗਵਾਹ, ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ, ਇੱਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਦੋਸ਼ੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਵਰਮਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ਫੰਡ ਹੜਪਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੈ।

ਪਾਰ-ਪ੍ਰਸ਼ਨ:

  • ਸਚਾਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਸਵਾਲ: "ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ, ਕੀ ਇਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ ਕੂੜੀ ਗਵਾਹੀ ਦੇਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ?"
    • ਮਕਸਦ: ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਸਚਾਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਕੂੜੀ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣਾ।
  • ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਵਾਲ: "ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਮੌਜੂਦਾ ਪੇਸ਼ਾ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ?"
    • ਮਕਸਦ: ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਪਿਛੋਕੜ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਜਾਂ ਪੱਖਪਾਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  • ਚਰਿੱਤਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਲਈ ਸਵਾਲ: "ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ, ਕੀ ਇਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਸੀ?"
    • ਮਕਸਦ: ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਬੇਇਮਾਨ ਵਿਹਾਰ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਜਾਂ ਜੁਰਮਾਨਾ ਦੇ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਲਈ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ 2:

ਪ੍ਰਸੰਗ: ਇੱਕ ਗਵਾਹ, ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ, ਚੋਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦੋਸ਼ੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਖਾਨ, ਕੀਮਤੀ ਗਹਿਣੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੈ।

ਪਾਰ-ਪ੍ਰਸ਼ਨ:

  • ਸਚਾਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਸਵਾਲ: "ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਹੋਏ ਹੋ?"
    • ਮਕਸਦ: ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਸਚਾਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਣਾ।
  • ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਵਾਲ: "ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ, ਤੁਹਾਡਾ ਦੋਸ਼ੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਖਾਨ, ਨਾਲ ਕੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ?"
    • ਮਕਸਦ: ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸਮਝਣਾ, ਜੋ ਸੰਭਾਵਿਤ ਪੱਖਪਾਤ ਜਾਂ ਮਕਸਦ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  • ਚਰਿੱਤਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਲਈ ਸਵਾਲ: "ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ, ਕੀ ਇਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ 2015 ਵਿੱਚ ਚੋਰੀ ਕਰਦੇ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ?"
    • ਮਕਸਦ: ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਖਰਾਬ ਵਿਹਾਰ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਜਾਂ ਜੁਰਮਾਨਾ ਦੇ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਲਈ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ 3:

ਪ੍ਰਸੰਗ: ਇੱਕ ਪੀੜਿਤ, ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਰਾਣੀ, ਯੌਨ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦੋਸ਼ੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਸਿੰਘ, ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੈ।

ਪਾਰ-ਪ੍ਰਸ਼ਨ:

  • ਪ੍ਰਤਿਬੰਧਿਤ ਸਵਾਲ: "ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਰਾਣੀ, ਕੀ ਇਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਯੌਨ ਸਾਥੀ ਰਹੇ ਹਨ?"
    • ਮਕਸਦ: ਇਹ ਸਵਾਲ ਮਨਜ਼ੂਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪੀੜਿਤ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਯੌਨ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਸਵਾਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
  • ਮਨਜ਼ੂਰ ਸਵਾਲ: "ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਰਾਣੀ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਰਾਤ ਦੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ?"
    • ਮਕਸਦ: ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਸਬੰਧਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨਾ ਬਿਨਾਂ ਪੀੜਿਤ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਜਾਂ ਪਿਛਲੇ ਯੌਨ ਅਨੁਭਵਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤੇ।