Section 60 of BSA : ଧାରା 60: ଯେଉଁ ଘଟଣାରେ ଦସ୍ତାବେଜ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଦ୍ୱିତୀୟକ ତଥ୍ୟ ଦିଆଯାଇପାରେ।
The Bharatiya Sakshya Adhiniyam 2023
Summary
ଦ୍ୱିତୀୟକ ପ୍ରମାଣ ଦସ୍ତାବେଜର ଅସ୍ତିତ୍ୱ, ଅବସ୍ଥା କିମ୍ବା ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଯେତେବେଳେ ମୂଳ ଦସ୍ତାବେଜ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଅସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ ତାହା ଦିଆଯାଇପାରେ। ଏହା ଏମିତି ଘଟଣାରେ ଦିଆଯାଇପାରେ ଯେତେବେଳେ ମୂଳ ଦସ୍ତାବେଜ ଅନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଅଧିକାରରେ ଅଛି, ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ, ଯେତେବେଳେ ଏହା ସରକାରୀ ଦସ୍ତାବେଜ, ଏବଂ ଅନେକ ଖାତା ଯାହାକୁ ସହଜରେ ପରୀକ୍ଷା କରିପାରିବା ଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ। ଏହା ମୂଳ ଦସ୍ତାବେଜର ପ୍ରମାଣିତ ନକଲ କିମ୍ବା ଲିଖିତ ସ୍ୱୀକାରକୁ ସମ୍ମତି ଦିଏ।
JavaScript did not load properly
Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.
Explanation using Example
ଉଦାହରଣ 1:
ରବି ତାଙ୍କ ପୂର୍ବତନ ବ୍ୟବସାୟ ସାଥି ସୁରେଶ ସହିତ ଏକ ଜମିର ମାଲିକନା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିବାଦରେ ଅଛନ୍ତି। ରବି ଦାବି କରୁଛି ଯେ ମୂଳ ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ, ଯାହା ତାଙ୍କର ମାଲିକନାକୁ ପ୍ରମାଣିତ କରେ, ସୁରେଶଙ୍କ ଅଧିକାରରେ ଅଛି। ଅନେକ ଅନୁରୋଧ ସତ୍ତ୍ୱେ, ସୁରେଶ ମୂଳ ଦସ୍ତାବେଜ ଉତ୍ପାଦନ କରିବାକୁ ଅସ୍ୱୀକାର କରୁଛନ୍ତି। ଭାରତୀୟ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଆଧିନିୟମ 2023ର ଧାରା 60(କ)(i) ଅନୁସାରେ, ରବି ମୂଳ ଦସ୍ତାବେଜ ଯାହାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରମାଣିତ କରିବାକୁ ଚାହିଁଛି ତାଙ୍କର ଅଧିକାରରେ ଅଛି ଯାହା ଦର୍ଶାଇ ମୂଳ ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟର ଫଟୋକପିକୁ ଦ୍ୱିତୀୟକ ପ୍ରମାଣ ଭାବେ କୋର୍ଟରେ ଦେଇପାରିବ।
ଉଦାହରଣ 2:
ପ୍ରିୟା ତାଙ୍କ ସାଥି ଅନିଲଙ୍କୁ ଏକ ଋଣ ପ୍ରତିଶୋଧ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ମୂଳ ଋଣ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଚୁକ୍ତି ପ୍ରିୟାଙ୍କ ଘରରେ ଏକ ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡରେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲା। ଭାରତୀୟ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଆଧିନିୟମ 2023ର ଧାରା 60(ଗ) ଅନୁସାରେ, ପ୍ରିୟା ମୂଳ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥିବା ଏବଂ ହାରାଇବା ତାଙ୍କର ନିଜ ତ୍ରୁଟି କିମ୍ବା ଅବହେଳାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇନାହିଁ ଯାହା ଦର୍ଶାଇ ଋଣ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଚୁକ୍ତିର ସ୍କାନ୍ କପିକୁ ଦ୍ୱିତୀୟକ ପ୍ରମାଣ ଭାବେ ଦେଇପାରିବ।
ଉଦାହରଣ 3:
ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏକ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ରାଜେଶଙ୍କ ମୂଳ ଜନ୍ମ ସନଦ ରଖିଛି, ଯାହା ସେ ତାଙ୍କର ବୟସ ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ଏକ ମାମଲାରେ ଆବଶ୍ୟକ। ମୂଳ ଜନ୍ମ ସନଦ ଧାରା 74ର ଅର୍ଥରେ ଏକ ସାର୍ବଜନିକ ଦସ୍ତାବେଜ ଅଛି ଯାହା ଦର୍ଶାଇ ଭାରତୀୟ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଆଧିନିୟମ 2023ର ଧାରା 60(ଙ) ଅନୁସାରେ ରାଜେଶ ଜନ୍ମ ସନଦର ପ୍ରମାଣିତ ନକଲକୁ ଦ୍ୱିତୀୟକ ପ୍ରମାଣ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବ।
ଉଦାହରଣ 4:
ମୀନା ଏକ ମାମଲାରେ ଜଡିତ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ସେ ତାଙ୍କ କମ୍ପାନୀର ପିଛଲ 10 ବର୍ଷର ଆର୍ଥିକ ଲେନଦେନକୁ ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ଆବଶ୍ୟକ। ମୂଳ ଦସ୍ତାବେଜଗୁଡ଼ିକ ଅନେକ ଖାତା ଏବଂ ରେକର୍ଡରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅଛି ଯାହାକୁ କୋର୍ଟରେ ସହଜରେ ପରୀକ୍ଷା କରିପାରିବା ଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ। ଭାରତୀୟ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଆଧିନିୟମ 2023ର ଧାରା 60(ଛ) ଅନୁସାରେ, ମୀନା ଏକ ପାରଦର୍ଶୀ ଅକାଉଣ୍ଟାଣ୍ଟ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ଖାତାର ସାରାଂଶକୁ ଦ୍ୱିତୀୟକ ପ୍ରମାଣ ଭାବେ ଦେଇ ଆର୍ଥିକ ଲେନଦେନର ସାଧାରଣ ଫଳାଫଳକୁ ପ୍ରମାଣ କରିପାରିବ।
ଉଦାହରଣ 5:
ବିକ୍ରମ ତାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତାକର୍ତ୍ତା ସହିତ ଏକ ଚୁକ୍ତିର ନିୟମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଏକ ଆଇନ ଯୁଦ୍ଧରେ ଅଛନ୍ତି। ନିୟୁକ୍ତାକର୍ତ୍ତା ଲିଖିତ ଭାବେ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ ମୂଳ ଚୁକ୍ତିରେ ବିକ୍ରମଙ୍କ ପକ୍ଷରେ କିଛି ନିୟମ ଅଛି। ଭାରତୀୟ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଆଧିନିୟମ 2023ର ଧାରା 60(ଖ) ଅନୁସାରେ, ବିକ୍ରମ ଲିଖିତ ସ୍ୱୀକାରକୁ ମୂଳ ଚୁକ୍ତିର ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ଦ୍ୱିତୀୟକ ପ୍ରମାଣ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବ।