FOURTH SCHEDULE of CoI : ଚତୁର୍ଥ ଅନୁସୂଚୀ: ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ଆସନ ବଣ୍ଟନ।
Constitution Of India
Summary
ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟ କିମ୍ବା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆସନ ସଂଖ୍ୟା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଏହାର ତାଲିକାରେ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଆବଣ୍ଟିତ ଆସନ ସଂଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଛି। ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟର ଜନସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱ ଅନୁଯାୟୀ ସମାନ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା।
JavaScript did not load properly
Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.
Explanation using Example
ଉଦାହରଣ 1:
ରବି ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ନିବାସୀ ଏବଂ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟରୁ କେତେ ଜଣ ପ୍ରତିନିଧି ରାଜ୍ୟ ସଭାକୁ ପଠାଯାଉଛନ୍ତି ତାହା ବୁଝିବାକୁ ଇଚ୍ଛୁକ। ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନର ଚତୁର୍ଥ ଅନୁସୂଚୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ 31ଟି ଆସନ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶରୁ 31 ଜଣ ସଦସ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ରାଜ୍ୟକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିବାକୁ ଚୟନିତ ହୋଇଛନ୍ତି।
ଉଦାହରଣ 2:
ମୀରା ଗୋଆରେ ବସୁଛନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ଉତ୍ସୁକ। ଚତୁର୍ଥ ଅନୁସୂଚୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଗୋଆରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ 1ଟି ଆସନ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଗୋଆରୁ କେବଳ ଜଣେ ସଦସ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ରାଜ୍ୟର ହିତକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିବାକୁ ଚୟନିତ ହୋଇଛନ୍ତି।
ଉଦାହରଣ 3:
ଏକ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ ଛାତ୍ର ଅନିଲ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଛି। ସେ ନୋଟ କରେ ଯେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ ତାମିଲ ନାଡୁ ଭଳି ଅଧିକ ଜନସଂଖ୍ୟା ଥିବା ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ଅଧିକ ଆସନ (କ୍ରମଶଃ 19 ଏବଂ 18) ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ସିକ୍କିମ୍ ଏବଂ ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଭଳି ଛୋଟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ କେବଳ 1ଟି ଆସନ ଅଛି। ଏହି ବଣ୍ଟନ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟର ଜନସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱ ଅନୁଯାୟୀ ସମାନ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ନିଶ୍ଚିତ କରେ।
ଉଦାହରଣ 4:
ଏକ ନାଗରିକ ଶିକ୍ଷା କ୍ଲାସରେ ଶିକ୍ଷକ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଦିଲ୍ଲୀ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ 3ଟି ଆସନ ଅଛି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ୟ ନ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଦିଲ୍ଲୀ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ରଖି ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ବିଧାନମୂଳକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିପାରିବ।
ଉଦାହରଣ 5:
ଏକ ସାମ୍ବାଦିକ ନୂତନ ଗଠିତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଏକ ଲେଖା ଲେଖୁଛନ୍ତି। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରନ୍ତି ଯେ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପୁନଃସଂଘଟନ ପରେ, 2014 ରେ ଗଠିତ ତେଲେଙ୍ଗାନାରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ 7ଟି ଆସନ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଏହି ବଣ୍ଟନ ତେଲେଙ୍ଗାନାକୁ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ଏକ ସ୍ୱର ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ଜାତୀୟ ବିଧାନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
ଉଦାହରଣ 6:
ଏକ ବିଧାୟକ ବିହାରରୁ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱର ଗୁରୁତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରନ୍ତି ଯେ ବିହାରରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ 16ଟି ଆସନ ଅଛି, ଯାହା ରାଜ୍ୟକୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ଜାତୀୟ ନୀତି ଏବଂ ଆଇନରେ ତାହାର ହିତକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ।
ଉଦାହରଣ 7:
ଏକ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରର ନିବାସୀ ରାଜ୍ୟ ପୁନଃସଂଘଟନ ପରେ ତାଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଉତ୍ସୁକ। ଚତୁର୍ଥ ଅନୁସୂଚୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ 4ଟି ଆସନ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଅଞ୍ଚଳକୁ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ଦେଇଥାଏ।
ଉଦାହରଣ 8:
ଏକ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ନେଉଥିବା ଏକ ଛାତ୍ର ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାରେ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିବା ଆସନ ସଂଖ୍ୟାକୁ ମନେ ରଖୁଛନ୍ତି। ସେ ନୋଟ କରେ ଯେ ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ଗୁଜରାଟ ଭଳି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ 11ଟି ଆସନ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ମଣିପୁର ଏବଂ ତ୍ରିପୁରା ଭଳି ଛୋଟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ କେବଳ 1ଟି ଆସନ ଅଛି। ଏହି ବଣ୍ଟନ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟର ଜନସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ରାଜନୀତିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରେ।