Article 117 of CoI : ધારા 117: નાણાકીય બિલ્સ માટે વિશેષ જોગવાઈઓ.
Constitution Of India
Summary
ધારા 117 અનુસાર, નાણાકીય બાબતોને લગતા બિલ અથવા સુધારાઓ રાષ્ટ્રપતિની ભલામણ વિના રજૂ કરી શકાશે નહીં. જો કે, કર ઘટાડવા અથવા રદ કરવા માટેના સુધારાઓ માટે ભલામણની જરૂર નથી. જો બિલ ભારતના સંયુક્ત ફંડમાંથી ખર્ચનો સમાવેશ કરે છે, તો તે રાષ્ટ્રપતિની ભલામણ વિના પસાર નહીં થાય. દંડ અથવા સ્થાનિક કર માટેના બિલ્સ માટે રાષ્ટ્રપતિની ભલામણની જરૂર નથી.
JavaScript did not load properly
Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.
Explanation using Example
ઉદાહરણ 1:
ભારત સરકાર એક નવું બિલ રજૂ કરવા માંગે છે જે નક્કી કરેલી મર્યાદા ઉપર કમાણી કરનાર વ્યક્તિઓ માટે આવક કર દર વધારવાનું પ્રસ્તાવિત કરે છે. કલમ 117(1) અનુસાર, આ બિલ રાષ્ટ્રપતિની ભલામણ વિના સંસદમાં રજૂ કરી શકાશે નહીં. વધુમાં, આ બિલ રાજ્યસભામાં (રાજ્ય સભા) રજૂ કરી શકાશે નહીં પરંતુ લોકસભામાં (લોક સભા) રજૂ કરવું પડશે. જો કે, જો આ નવા કર દરને ઘટાડવા અથવા રદ કરવા માટે કોઈ સુધારો પ્રસ્તાવિત થાય, તો તેવા સુધારાને રાષ્ટ્રપતિની ભલામણની જરૂર નહીં પડે.
ઉદાહરણ 2:
જાહેર સ્થાનોમાં કચરો ફેંકવા માટે દંડ લાદવા માટે નવું બિલ પ્રસ્તાવિત છે. કલમ 117(2) અનુસાર, આ બિલ નાણાકીય બિલ્સની વિશેષ જોગવાઈઓ હેઠળ નથી આવતું કારણ કે તે ફક્ત દંડ લાદે છે અને કલમ 110માં નિર્ધારિત કર અથવા અન્ય નાણાકીય બાબતો સાથે સંબંધિત નથી. તેથી, આ બિલ રાષ્ટ્રપતિની ભલામણ વિના રજૂ કરી શકાય છે અને સંસદના કોઈપણ ગૃહમાં રજૂ કરી શકાય છે.
ઉદાહરણ 3:
સરકાર એક નવા રાષ્ટ્રીય હાઇવે પ્રોજેક્ટ માટે નાણાં ફાળવવા માટે બિલ પ્રસ્તાવિત કરે છે, જે ભારતના સંયુક્ત ફંડમાંથી ખર્ચનો સમાવેશ કરશે. કલમ 117(3) અનુસાર, આ બિલ લોકસભા અથવા રાજ્યસભા દ્વારા પસાર નહીં થાય જો સુધી કે રાષ્ટ્રપતિએ સંબંધિત ગૃહને બિલ પર વિચારણા કરવાની ભલામણ ન કરી હોય. આ ખાતરી કરે છે કે રાષ્ટ્રપતિને રાષ્ટ્રીય ખજાનામાંથી ખર્ચની જાણ છે અને તે બિલ પસાર થાય તે પહેલાં મંજૂરી આપે છે.
ઉદાહરણ 4:
એક સ્થાનિક નગરપાલિકા તેના વિસ્તારમાં સંપત્તિ કર વધારવા માટે બિલ પ્રસ્તાવિત કરે છે જેથી સ્થાનિક માળખાકીય પ્રોજેક્ટ્સ માટે નાણાં ઉપલબ્ધ થઈ શકે. કલમ 117(2) અનુસાર, આ બિલ રાષ્ટ્રપતિની ભલામણની જરૂર નથી કારણ કે તે સ્થાનિક સત્તા દ્વારા સ્થાનિક હેતુઓ માટે કર લાદવા સાથે સંબંધિત છે. તેથી, નગરપાલિકા રાષ્ટ્રપતિ અથવા સંસદની મંજૂરી વિના બિલ આગળ વધારી શકે છે.