Article 243E of CoI : ਧਾਰਾ 243E: ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ, ਆਦਿ

Constitution Of India

Summary

ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ

ਹਰ ਪੰਚਾਇਤ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਹੈ, ਜਦ ਤੱਕ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਖਤਮ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਸੋਧ ਮੌਜੂਦਾ ਪੰਚਾਇਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਜਦ ਤੱਕ ਕਿ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਚੋਣਾਂ ਮਿਆਦ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਵਿਘਟਨ ਤੋਂ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਪੰਚਾਇਤ ਪਹਿਲਾਂ ਖਤਮ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਨਵੀਂ ਪੰਚਾਇਤ ਸਿਰਫ ਬਾਕੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਸੇਵਾ ਕਰੇਗੀ।

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ਉਦਾਹਰਨ 1:

ਰਾਮਪੁਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ, ਪੰਚਾਇਤ ਦੀ ਚੋਣ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੀਟਿੰਗ 1 ਜਨਵਰੀ, 2020 ਨੂੰ ਹੋਈ। ਧਾਰਾ 243E ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਪੰਚਾਇਤ 1 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਰਹੇਗੀ, ਜਦ ਤੱਕ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾਂ ਖਤਮ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਜਦ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨੇੜੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਂ ਪੰਚਾਇਤ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 1 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋਣ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖਾਲੀਪਨ ਨਾ ਰਹੇ।

ਉਦਾਹਰਨ 2:

ਲਕਸ਼ਮੀਪੁਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ, ਪੰਚਾਇਤ ਨੂੰ 1 ਮਾਰਚ, 2023 ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਵਾਦਾਂ ਅਤੇ ਬਦਇੰਤਜ਼ਾਮੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਘਟਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਧਾਰਾ 243E ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਵਿਘਟਨ ਦੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ 1 ਸਤੰਬਰ, 2023 ਤੱਕ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇ ਵਿਘਟਿਤ ਪੰਚਾਇਤ ਦੀ ਬਾਕੀ ਮਿਆਦ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਹ 1 ਜੂਨ, 2023 ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਣੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਸ ਛੋਟੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਬਜਾਏ, ਨਵੀਂ ਪੰਚਾਇਤ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨਿਯਮਿਤ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੇ ਚੱਕਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਯਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।

ਉਦਾਹਰਨ 3:

ਭਾਵਨਗਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ, 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2024 ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੀ ਬਣਤਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੌਜੂਦਾ ਪੰਚਾਇਤ, ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮਿਆਦ 1 ਜਨਵਰੀ, 2020 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਇਸ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਵਿਘਟਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਧਾਰਾ 243E ਅਨੁਸਾਰ, ਮੌਜੂਦਾ ਪੰਚਾਇਤ 1 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਸਿਰਫ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਪੰਚਾਇਤਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।

ਉਦਾਹਰਨ 4:

ਸੂਰਿਆਪੁਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ, ਪੰਚਾਇਤ ਨੂੰ 1 ਜੁਲਾਈ, 2022 ਨੂੰ ਵਿਘਟਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪੰਚਾਇਤ 1 ਸਤੰਬਰ, 2022 ਨੂੰ ਚੁਣੀ ਅਤੇ ਬਣਾਈ ਗਈ। ਧਾਰਾ 243E ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਨਵੀਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਪੰਚਾਇਤ ਸਿਰਫ ਵਿਘਟਿਤ ਪੰਚਾਇਤ ਦੀ ਬਾਕੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਸੇਵਾ ਕਰੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ 1 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਨਵੀਂ ਪੰਚਾਇਤ ਵੀ 1 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਤੱਕ ਸੇਵਾ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨਹੀਂ।