Section 63 of CA, 1957 : કલમ 63: આ અધિનિયમ દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવેલી કૉપીરાઇટ અથવા અન્ય હકોના ઉલ્લંઘનના ગુના

Summary

જો કોઈ વ્યક્તિ જાણબૂઝીને કૉપીરાઇટ અથવા અન્ય અધિકારોનું ઉલ્લંઘન કરે છે, તો તેને છ મહિનાથી ત્રણ વર્ષ સુધીની કેદ અને પચાસ હજારથી બે લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ થઈ શકે છે. જો ઉલ્લંઘન નફા માટે નથી, તો કોર્ટ ઓછું કેદ અથવા દંડ આપી શકે છે. બિલ્ડિંગ કે માળખું બનાવવું, જે કૉપીરાઇટનું ઉલ્લંઘન કરે છે તે ગુનો નથી.

Explanation using Example

ચાલો એક કલ્પિત પરિસ્થિતિ પર વિચારીએ: જ્હોન, એક લોકપ્રિય સંગીત નિર્માતા, એક અનન્ય સંગીત રચના કરે છે અને તેનું કૉપીરાઇટ કરે છે. પછી તે જાણે છે કે બીજો સંગીતકાર, એલેક્સ, જ્હોનની મંજૂરી વગર તેના સંગીતનો ઉપયોગ વ્યાપારી આલ્બમમાં કરે છે અને તેમાંથી નફો કમાઈ રહ્યો છે. આ એલેક્સનું કાર્ય 1957ના કૉપીરાઇટ અધિનિયમ હેઠળ જ્હોનના કૉપીરાઇટનો સ્પષ્ટ ઉલ્લંઘન છે.

અધિનિયમની કલમ 63 હેઠળ, એલેક્સને છ મહિનાથી ઓછી નહીં હોય પરંતુ ત્રણ વર્ષ સુધીની કેદ, અને પચાસ હજાર રૂપિયાથી ઓછી નહીં હોય પરંતુ બે લાખ રૂપિયાની મર્યાદામાં દંડથી સજા કરવામાં આવી શકે છે.

જો કે, જો એલેક્સે જ્હોનના સંગીતનો ઉપયોગ નફા માટે નહીં પણ ગેર-વ્યાપારી હેતુ માટે કર્યો હોત, તો કોર્ટ પૂરતી અને વિશેષ કારણો દર્શાવીને છ મહિનાથી ઓછી મુદતના કેદ અથવા પચાસ હજાર રૂપિયાથી ઓછી રકમના દંડની સજા આપી શકે છે.

આ સમજવું મહત્ત્વપૂર્ણ છે કે જો એલેક્સે કોઈ એવી ઈમારત બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હોત જે જ્હોનના સંગીતની રચનાની માળખાકીય સમાનતા ધરાવતું હોય, તો તે આ કલમ હેઠળ ગુનો નહીં ગણાય કારણ કે અધિનિયમમાં આપેલા સ્પષ્ટીકરણ મુજબ તે ગુનો નથી.