કલમ ૪૩૦: અપીલની પ્રલંબિતતા દરમિયાન સજા સ્થગિત કરવી; અપીલકર્તાને જામીન પર મુક્ત કરવો. | The Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita 2023

Summary

આ કલમ મુજબ, જો કોઈ દોષિત વ્યક્તિ અપીલ કરે છે, તો અપીલ અદાલત સજા સ્થગિત કરી શકે છે અને તેને જામીન પર મુક્ત કરી શકે છે. જો દોષિત વ્યક્તિને મૃત્યુદંડ, આજીવન કેદ અથવા દસ વર્ષથી વધુની સજા મળી છે, તો જાહેર વકીલને લેખિતમાં કારણો રજૂ કરવાની તક આપવી પડશે. હાઇકોર્ટ પણ આ શક્તિનો ઉપયોગ કરી શકે છે. જો દોષિત વ્યક્તિ અપીલ કરવાની યોજના ધરાવે છે, તો અદાલત તેને જામીન પર મુક્ત કરી શકે છે, જો સુધી કે કોઈ વિશેષ કારણ ન હોય. જો અપીલકર્તાને અંતે કેદની સજા મળે છે, તો જામીન પર રહેલો સમય સજામાં ગણવામાં આવશે નહીં.

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ઉદાહરણ 1:

રાજેશ, 35 વર્ષનો મુંબઇનો વ્યક્તિ, ચોરીના ગુનામાં દોષિત ઠર્યો અને તેને બે વર્ષની કેદની સજા આપવામાં આવી. રાજેશ માને છે કે તેને ખોટી રીતે દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યો છે અને તે આ નિર્ણય સામે અપીલ કરવાનો નિર્ણય લે છે. જ્યારે તેની અપીલ પ્રલંબિત છે, રાજેશનો વકીલ અપીલ અદાલતને તેની સજા સ્થગિત કરવા અને તેને જામીન પર મુક્ત કરવા વિનંતી કરે છે. અપીલ અદાલત, તેના કારણો લખાણમાં નોંધ્યા પછી, રાજેશની સજા સ્થગિત કરવા અને તેને જામીન પર મુક્ત કરવા સંમત થાય છે. આ રાજેશને તેની અપીલ સાંભળવામાં આવે ત્યાં સુધી કેદમાંથી બહાર રહેવાની મંજૂરી આપે છે.

ઉદાહરણ 2:

મીના, 28 વર્ષની દિલ્હીની મહિલા, ગંભીર ગુનામાં દોષિત ઠરી અને તેને આજીવન કેદની સજા આપવામાં આવી. મીના આ દોષારોપણ સામે અપીલ કરવાનો નિર્ણય કરે છે. તેની વકીલ અપીલ અદાલતને અપીલ પ્રલંબિત હોય ત્યારે તેને જામીન પર મુક્ત કરવાની વિનંતી કરે છે. કારણ કે મીનાનો દોષારોપણ આજીવન કેદની સજાને પાત્ર ગુનામાં છે, અપીલ અદાલત જાહેર વકીલને તેની મુક્તિ સામે લેખિતમાં કારણો રજૂ કરવાની તક આપે છે. જાહેર વકીલના દલીલો પર વિચાર કર્યા પછી, અપીલ અદાલત મીનાને જામીન પર મુક્ત કરવાનો નિર્ણય લે છે. જો કે, જાહેર વકીલ પછી મીનાના જામીન રદ કરવાની અરજી ફાઇલ કરે છે, દલીલ કરે છે કે તે ભાગી જવાની શક્યતા ધરાવે છે.

ઉદાહરણ 3:

વિક્રમ, 40 વર્ષનો બિઝનેસમેન, બેંગલોરનો, જામીનપાત્ર ગુનામાં દોષિત ઠર્યો અને તેને છ મહિનાની કેદની સજા આપવામાં આવી. વિક્રમ ટ્રાયલ અદાલતને જાણ કરે છે કે તે દોષારોપણ સામે અપીલ કરવાની યોજના ધરાવે છે. કારણ કે વિક્રમ ટ્રાયલ દરમિયાન પહેલેથી જ જામીન પર હતો અને ગુનો જામીનપાત્ર છે, ટ્રાયલ અદાલત તેની અપીલ ફાઇલ કરવા અને અપીલ અદાલતના આદેશ મેળવવા માટે પૂરતો સમય આપવા માટે તેની મુક્તિનો આદેશ આપે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, વિક્રમની સજા સ્થગિત માનવામાં આવશે.

ઉદાહરણ 4:

અનિલ, 50 વર્ષનો કોલકાતાનો નિવાસી, ઠગાઈના ગુનામાં દોષિત ઠર્યો અને તેને પાંચ વર્ષની કેદની સજા આપવામાં આવી. અનિલ દોષારોપણ સામે અપીલ કરે છે અને અપીલ અદાલતને તેની સજા સ્થગિત કરવા અને તેને જામીન પર મુક્ત કરવાની વિનંતી કરે છે. અપીલ અદાલત, તેના કારણો નોંધ્યા પછી, અનિલની સજા સ્થગિત કરવા અને તેને જામીન પર મુક્ત કરવા સંમત થાય છે. જો કે, થોડા મહિના પછી, જાહેર વકીલ અનિલના જામીન રદ કરવાની અરજી ફાઇલ કરે છે, નવી સાબિતી દર્શાવે છે કે અનિલ સાક્ષીઓને પ્રભાવિત કરી શકે છે. અપીલ અદાલત અરજીની સમીક્ષા કરે છે અને અનિલના જામીન રદ કરવાનો નિર્ણય લે છે, જ્યારે તેની અપીલ પ્રલંબિત છે ત્યારે તેને કેદમાં પાછા મોકલે છે.