Section 389 of BNSS : ଧାରା 389: ସମନ୍ସ ଅନୁସରଣରେ ସାକ୍ଷୀ ଦ୍ୱାରା ଅନୁପସ୍ଥିତି ପାଇଁ ଦଣ୍ଡ ଦେବା ପାଇଁ ସାରାଂଶ ପ୍ରକ୍ରିୟା
The Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita 2023
Summary
ଏହି ଧାରା ଅନୁସାରେ, ଯଦି କୌଣସି ସାକ୍ଷୀକୁ ଅପରାଧ ଆଦାଲତ ସମକ୍ଷ ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ସମନ୍ସ ଦିଆଯାଇଥାଏ ଏବଂ ସେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନ ଏବଂ ସମୟରେ ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ବାଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ବିନା ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ଅସ୍ୱୀକାର କରନ୍ତି କିମ୍ବା ଆଦାଲତର ଅନୁମତି ବିନା ଯାଇଥାଏ, ତେବେ ଆଦାଲତ ତା'ର ବିରୁଦ୍ଧରେ ସାରାଂଶ କାର୍ଯ୍ୟ ନେଇପାରନ୍ତି। ଆଦାଲତ ତା'କୁ ଏହି ଅପରାଧ ପାଇଁ ଦଣ୍ଡିତ କରିବାକୁ ଅବସର ଦେଇପାରନ୍ତି ଏବଂ ଯଦି ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ସେ ପାଞ୍ଚ ଶତ ଟଙ୍କା ଅଧିକ ଦଣ୍ଡ ଦେଇପାରନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରକାର ମାମଲାରେ ଆଦାଲତ ସାରାଂଶ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ଉଚିତ।
JavaScript did not load properly
Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.
Explanation using Example
ଉଦାହରଣ 1:
ପରିସ୍ଥିତି: ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏକ ଦୋକାନଦାର ରମେଶ ଚୋରି ମାମଲାରେ ସାକ୍ଷୀ ଭାବେ ଥାନାରେ 15 ଜୁନ୍ ରାତି 10:00 ରେ ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ସମନ୍ସ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ରମେଶ ସମନ୍ସକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଛି କିନ୍ତୁ କୌଣସି ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ଦେଇ ଆଦାଲତକୁ ଯାଇନାହିଁ।
ଧାରା 389 ର ବ୍ୟବହାର:
- ଆଦାଲତ ରମେଶଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇ ତା'ର ଗୁରୁତ୍ୱ ମନେ କରିଥାଏ।
- ଆଦାଲତ ରମେଶଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ପାଇଁ ସାରାଂଶ କାର୍ଯ୍ୟ ନେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କରିଥାଏ।
- ରମେଶକୁ ତା'ର ଅନୁପସ୍ଥିତି ପାଇଁ କାରଣ ଦେବାକୁ ଅବସର ଦିଆଯାଏ। ସେ ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ଦେଇନାହିଁ, ତେଣୁ ଆଦାଲତ ତା'କୁ ସମନ୍ସକୁ ଅବହେଳା କରିବା ପାଇଁ ₹500 ଦଣ୍ଡ ଦେଇଥାଏ।
ଉଦାହରଣ 2:
ପରିସ୍ଥିତି: ପ୍ରିୟା, ବାଙ୍ଗାଲୋରରେ ଏକ ସଫ୍ଟୱେୟାର ଇଞ୍ଜିନିୟର, ଠକେଇ ମାମଲାରେ ସାକ୍ଷୀ ଭାବେ ଥାନାରେ ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ସମନ୍ସ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ସେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ଆଦାଲତକୁ ଯାଇଥାଏ କିନ୍ତୁ ତା'ର ସାକ୍ଷ୍ୟ ରେକର୍ଡ ହେବା ଆଗରୁ ଆଦାଲତର ଅନୁମତି ନ ଦେଇ ଯାଇଥାଏ।
ଧାରା 389 ର ବ୍ୟବହାର:
- ଆଦାଲତ ପ୍ରିୟା ଯାଇଥିବାକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇ ଏବଂ ତା'ର ଯାଇବାକୁ ଅନ୍ୟାୟ ମନେ କରିଥାଏ।
- ଆଦାଲତ ନ୍ୟାୟର ହିତରେ ପ୍ରିୟାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସାରାଂଶ କାର୍ଯ୍ୟ ନେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କରିଥାଏ।
- ପ୍ରିୟାକୁ ଆଦାଲତକୁ ଡାକି ତା'ର ପ୍ରାକ୍କଳିତ ଯାଇବା ପାଇଁ କାରଣ ଦେବାକୁ ଅବସର ଦିଆଯାଏ। ସେ ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ଦେଇନାହିଁ।
- ତେଣୁ, ଆଦାଲତ ପ୍ରିୟାକୁ ତା'ର ନିୟମିତ ଯାଇବା ସମୟରେ ଆଦାଲତର ଅନୁମତି ବିନା ଯାଇବା ପାଇଁ ₹500 ଦଣ୍ଡ ଦେଇଥାଏ।
ଉଦାହରଣ 3:
ପରିସ୍ଥିତି: ଅନିଲ, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ଏକ ଗ୍ରାମ ଚାଷୀ, ଜମି ବିବାଦ ମାମଲାରେ ସାକ୍ଷୀ ଭାବେ ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ସମନ୍ସ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ଅନିଲ ସମନ୍ସକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଛି କିନ୍ତୁ ଭୁଲରେ ଭାବିଥାଏ ଯେ ତା'ର ଉପସ୍ଥିତି ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ ଏବଂ ସେ ତା'ର ଦୈନିକ କୃଷି କାର୍ଯ୍ୟ ସହ ଚାଲିଥାଏ।
ଧାରା 389 ର ବ୍ୟବହାର:
- ଆଦାଲତ ଅନିଲଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇ ଏବଂ ତା'ର ସାକ୍ଷ୍ୟକୁ ମାମଲାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମନେ କରିଥାଏ।
- ଆଦାଲତ ଅନିଲଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ପାଇଁ ସାରାଂଶ କାର୍ଯ୍ୟ ନେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କରିଥାଏ।
- ଅନିଲକୁ ତା'ର ଅନୁପସ୍ଥିତି ପାଇଁ କାରଣ ଦେବାକୁ ଅବସର ଦିଆଯାଏ। ସେ ତା'ର ସମନ୍ସର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ଭୁଲରେ ବୁଝିନାହିଁ।
- ଅନିଲଙ୍କ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଏବଂ ଏହା ଏକ ଯଥାର୍ଥ ଭୁଲ ଥିଲା ବୋଲି ମନେ କରି ଆଦାଲତ ସ୍ଥିତି ଅନୁସାରେ କମ ଦଣ୍ଡ ଦେଇପାରନ୍ତି କିମ୍ବା ଦଣ୍ଡକୁ ମାଫ କରିପାରନ୍ତି।
ଉଦାହରଣ 4:
ପରିସ୍ଥିତି: ସୁନୀତା, ମୁମ୍ବାଇରେ ଏକ ଶିକ୍ଷକ, ଆକ୍ରମଣ ମାମଲାରେ ସାକ୍ଷୀ ଭାବେ ଅପରାଧ ଆଦାଲତରେ ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ସମନ୍ସ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ସେ ଆଦାଲତକୁ ଯାଇଥାଏ କିନ୍ତୁ ଲଞ୍ଚ ବ୍ରେକରେ ଆଦାଲତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଜଣାଇବା ବିନା ଯାଇଥାଏ, ଭାବିଥାଏ ତା'ର ଉପସ୍ଥିତି ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ।
ଧାରା 389 ର ବ୍ୟବହାର:
- ଆଦାଲତ ସୁନୀତା ଯାଇଥିବାକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇ ଏବଂ ତା'ର ସାକ୍ଷ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ମନେ କରିଥାଏ।
- ଆଦାଲତ ସୁନୀତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସାରାଂଶ କାର୍ଯ୍ୟ ନେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କରିଥାଏ।
- ସୁନୀତାକୁ ତା'ର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ କାରଣ ଦେବାକୁ ଅବସର ଦିଆଯାଏ। ସେ ଭାବିଥାଏ ତା'ର ଉପସ୍ଥିତି ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ।
- ଆଦାଲତ ତା'ର ବ୍ୟାଖ୍ୟାକୁ ମନେ କରି ତା'କୁ ନିୟମିତ ଯାଇବା ସମୟରେ ଆଦାଲତର ଅନୁମତି ବିନା ଯାଇବା ପାଇଁ ₹500 ଦଣ୍ଡ ଦେଇପାରନ୍ତି।
ଉଦାହରଣ 5:
ପରିସ୍ଥିତି: ରାଜେଶ, ଚେନ୍ନାଇରେ ଏକ ବ୍ୟବସାୟୀ, ଲାଞ୍ଚ ମାମଲାରେ ସାକ୍ଷୀ ଭାବେ ଉପସ୍ଥିତ ହେବାକୁ ସମନ୍ସ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ସେ ଆଦାଲତକୁ ଯାଇଥାଏ କିନ୍ତୁ କୌଣସି ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ବିନା ସାକ୍ଷ୍ୟ ଦେବାକୁ ଅସ୍ୱୀକାର କରନ୍ତି।
ଧାରା 389 ର ବ୍ୟବହାର:
- ଆଦାଲତ ରାଜେଶଙ୍କ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଦେବାକୁ ଅସ୍ୱୀକାର କରିଥାଏ ଏବଂ ତା'ର ସାକ୍ଷ୍ୟ ମାମଲା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ମନେ କରିଥାଏ।
- ଆଦାଲତ ରାଜେଶଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସାରାଂଶ କାର୍ଯ୍ୟ ନେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କରିଥାଏ।
- ରାଜେଶକୁ ତା'ର ସାକ୍ଷ୍ୟ ଦେବାକୁ ଅସ୍ୱୀକାର ପାଇଁ କାରଣ ଦେବାକୁ ଅବସର ଦିଆଯାଏ। ସେ ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ଦେଇନାହିଁ।
- ଆଦାଲତ ତା'କୁ ସାକ୍ଷୀ ଭାବେ ତା'ର କର୍ତ୍ତବ୍ୟକୁ ଅବହେଳା କରିବା ପାଇଁ ₹500 ଦଣ୍ଡ ଦେଇଥାଏ।