Section 269 of BNSS : વિભાગ 269: જ્યારે આરોપી મુક્ત ન થાય ત્યારે પ્રક્રિયા.

The Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita 2023

Summary

  • (1) જો મેજિસ્ટ્રેટ માને છે કે આરોપીએ ગુનો કર્યો છે, તો તે આરોપી વિરુદ્ધ લેખિતમાં આરોપ ફ્રેમ કરશે.
  • (2) આરોપને વાંચવામાં આવશે અને સમજાવવામાં આવશે, અને આરોપીને પૂછવામાં આવશે કે તે દોષ સ્વીકાર કરે છે કે નહીં.
  • (3) જો દોષ સ્વીકાર થાય, તો મેજિસ્ટ્રેટ દલીલને નોંધશે અને તેને દોષી ઠરાવી શકે છે.
  • (4) જો દોષ સ્વીકાર ન થાય, તો તે પૂછવામાં આવશે કે તે સાક્ષીઓને ક્રોસ-એક્ઝામિન કરવા માંગે છે કે નહીં.
  • (5) જો માંગે, તો સાક્ષીઓને પુનઃબુલાવવામાં આવશે અને ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન પછી મુક્ત કરવામાં આવશે.
  • (6) બાકી રહેલા સાક્ષીઓના પુરાવા લેવામાં આવશે અને પછી મુક્ત કરવામાં આવશે.
  • (7) જો સાક્ષીઓ ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન માટે ઉપલબ્ધ ન હોય, તો તે માનવામાં આવશે કે તે તપાસવામાં આવ્યા નથી, અને કેસ આગળ વધશે.

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ઉદાહરણ 1:

પરિસ્થિતિ: રાજેશ પર સ્થાનિક દુકાનમાંથી ચોરીનો આરોપ છે.

  1. પુરાવા સંગ્રહ: દુકાન માલિક અને કેટલાક સાક્ષીઓ રાજેશ વિરુદ્ધ પુરાવા આપે છે. મેજિસ્ટ્રેટ પુરાવાની સમીક્ષા કરે છે અને માને છે કે રાજેશે ચોરી કરી હોવાનો પૂરતો આધાર છે.
  2. આરોપ નક્કી કરવો: મેજિસ્ટ્રેટ રાજેશ વિરુદ્ધ ચોરીનો લેખિતમાં આરોપ નક્કી કરે છે.
  3. આરોપ વાંચવો: આરોપ રાજેશને વાંચવામાં આવે છે અને સમજાવવામાં આવે છે. મેજિસ્ટ્રેટ રાજેશને પૂછે છે કે તે દોષ સ્વીકાર કરે છે કે કોઈ બચાવ છે.
  4. દલીલ: રાજેશ દોષ સ્વીકાર કરતો નથી અને ટ્રાયલ માંગે છે.
  5. ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન: આગામી સુનાવણીમાં, રાજેશને પૂછવામાં આવે છે કે તે પ્રોસિક્યુશનના કોઈ સાક્ષીઓને ક્રોસ-એક્ઝામિન કરવા માંગે છે કે નહીં. રાજેશ દુકાન માલિક અને એક સાક્ષીને ક્રોસ-એક્ઝામિન કરવા પસંદ કરે છે.
  6. સાક્ષી પુનઃબુલાવા: દુકાન માલિક અને સાક્ષીને પુનઃબુલાવવામાં આવે છે, રાજેશના વકીલ દ્વારા ક્રોસ-એક્ઝામિન કરવામાં આવે છે, અને પછી મુક્ત કરવામાં આવે છે.
  7. બાકી રહેલા સાક્ષીઓ: પછી પ્રોસિક્યુશનના બાકી રહેલા સાક્ષીઓની તપાસ, ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન અને મુક્તિ કરવામાં આવે છે.
  8. અનુપલબ્ધ સાક્ષીઓ: પ્રયત્નો છતાં, એક સાક્ષી ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન માટે સુનિશ્ચિત ન થઈ શક્યો. મેજિસ્ટ્રેટ આ નોંધે છે અને ઉપલબ્ધ પુરાવાના આધારે કેસ આગળ વધારી છે.

ઉદાહરણ 2:

પરિસ્થિતિ: પ્રિયા પર પડોશી ઝઘડામાં ગંભીર ઈજા પહોંચાડવાનો આરોપ છે.

  1. પુરાવા સંગ્રહ: કેટલાક પડોશીઓ પ્રિયા વિરુદ્ધ પુરાવા આપે છે. મેજિસ્ટ્રેટ પુરાવાની સમીક્ષા કરે છે અને માને છે કે પ્રિયાએ ગુનો કર્યો છે.
  2. આરોપ નક્કી કરવો: મેજિસ્ટ્રેટ પ્રિયા વિરુદ્ધ ગંભીર ઈજા પહોંચાડવાનો લેખિતમાં આરોપ નક્કી કરે છે.
  3. આરોપ વાંચવો: આરોપ પ્રિયાને વાંચવામાં આવે છે અને સમજાવવામાં આવે છે. મેજિસ્ટ્રેટ પ્રિયાને પૂછે છે કે તે દોષ સ્વીકાર કરે છે કે કોઈ બચાવ છે.
  4. દલીલ: પ્રિયા દોષ સ્વીકાર કરે છે. મેજિસ્ટ્રેટ તેની દલીલ નોંધે છે.
  5. દોષી ઠરાવવું: મેજિસ્ટ્રેટ પોતાની વિવેકબુદ્ધિનો ઉપયોગ કરીને પ્રિયાને દોષી ઠરાવે છે.
  6. સજા: મેજિસ્ટ્રેટ પછી પ્રિયાને યોગ્ય સજા આપે છે.

ઉદાહરણ 3:

પરિસ્થિતિ: સુનીલ પર વ્યવસાયિક વ્યવહારમાં છેતરપિંડીનો આરોપ છે.

  1. પુરાવા સંગ્રહ: વ્યવસાયિક ભાગીદાર અને અન્ય સાક્ષીઓ સુનીલ વિરુદ્ધ પુરાવા આપે છે. મેજિસ્ટ્રેટ પુરાવાની સમીક્ષા કરે છે અને માને છે કે સુનીલે છેતરપિંડી કરી છે.
  2. આરોપ નક્કી કરવો: મેજિસ્ટ્રેટ સુનીલ વિરુદ્ધ છેતરપિંડીનો લેખિતમાં આરોપ નક્કી કરે છે.
  3. આરોપ વાંચવો: આરોપ સુનીલને વાંચવામાં આવે છે અને સમજાવવામાં આવે છે. મેજિસ્ટ્રેટ સુનીલને પૂછે છે કે તે દોષ સ્વીકાર કરે છે કે કોઈ બચાવ છે.
  4. દલીલ: સુનીલ દલીલ કરતો નથી અને ટ્રાયલ માંગે છે.
  5. ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન: આગામી સુનાવણીમાં, સુનીલને પૂછવામાં આવે છે કે તે પ્રોસિક્યુશનના કોઈ સાક્ષીઓને ક્રોસ-એક્ઝામિન કરવા માંગે છે કે નહીં. સુનીલ વ્યવસાયિક ભાગીદાર અને બે અન્ય સાક્ષીઓને ક્રોસ-એક્ઝામિન કરવા પસંદ કરે છે.
  6. સાક્ષી પુનઃબુલાવા: વ્યવસાયિક ભાગીદાર અને બે સાક્ષીઓને પુનઃબુલાવવામાં આવે છે, સુનીલના વકીલ દ્વારા ક્રોસ-એક્ઝામિન કરવામાં આવે છે, અને પછી મુક્ત કરવામાં આવે છે.
  7. બાકી રહેલા સાક્ષીઓ: પછી પ્રોસિક્યુશનના બાકી રહેલા સાક્ષીઓની તપાસ, ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન અને મુક્તિ કરવામાં આવે છે.
  8. અનુપલબ્ધ સાક્ષીઓ: પ્રયત્નો છતાં, એક મુખ્ય સાક્ષી ક્રોસ-એક્ઝામિનેશન માટે સુનિશ્ચિત ન થઈ શક્યો. મેજિસ્ટ્રેટ આ નોંધે છે અને ઉપલબ્ધ પુરાવાના આધારે કેસ આગળ વધારી છે.