ધારા 194: આત્મહત્યાની તપાસ અને રિપોર્ટ કરવા પોલીસ | The Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita 2023

Summary

આ કલમ મુજબ, જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ આત્મહત્યા કરે છે, અથવા અન્ય કોઈ વ્યક્તિ, પ્રાણી, મશીનરી અથવા અકસ્માત દ્વારા મૃત્યુ પામે છે, અથવા શંકાસ્પદ પરિસ્થિતિઓમાં મૃત્યુ પામે છે, ત્યારે પોલીસ અધિકારીને તાત્કાલિક નજીકના મેજિસ્ટ્રેટને જાણ કરવી જોઈએ. તે પછી, તે સ્થળે જઈને તપાસ કરવી જોઈએ અને મૃત્યુના કારણનો રિપોર્ટ તૈયાર કરવો જોઈએ. જો મહિલાનું મૃત્યુ લગ્નના સાત વર્ષની અંદર થાય છે, તો તપાસ માટે શરીરને તબીબી પરીક્ષણ માટે મોકલવું જોઈએ.

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ઉદાહરણ 1:

રાજેશ, મુંબઈનો 30 વર્ષનો વ્યક્તિ, તેના એપાર્ટમેન્ટમાં મૃત મળ્યો. સ્થાનિક પોલીસ સ્ટેશનના અધિકારીને માહિતી મળે છે કે રાજેશે આત્મહત્યા કરી હશે. ભારતીય નાગરિક સુરક્ષા સંહિતા 2023 ની કલમ 194 મુજબ, અધિકારી તાત્કાલિક નજીકના એગ્ઝિક્યુટિવ મેજિસ્ટ્રેટને, જે ઇન્ક્વેસ્ટ કરવા સક્ષમ છે, જાણ કરે છે. અધિકારી, પડોશના બે સન્માનનીય રહેવાસીઓ સાથે, રાજેશના એપાર્ટમેન્ટમાં જાય છે, શરીરનું નિરીક્ષણ કરે છે અને કોઈ ઘા, ફ્રેક્ચર અથવા અન્ય ઇજા ના નિશાન નોંધે છે. અધિકારી આ શોધનો વિગતવાર રિપોર્ટ તૈયાર કરે છે અને તેને ચોવીસ કલાકની અંદર જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટને મોકલે છે.

ઉદાહરણ 2:

પ્રિયા, એક યુવાન મહિલા, જે પાંચ વર્ષથી વિવાહિત હતી, તેના ઘરમાં શંકાસ્પદ પરિસ્થિતિઓમાં મૃત મળી આવે છે. સ્થાનિક પોલીસ સ્ટેશનના અધિકારીને તેણીના મૃત્યુની માહિતી મળે છે, જે અન્ય કોઈ વ્યક્તિએ ગુનો કર્યો હોવાની વાજબી શંકા ઉઠાવે છે. કલમ 194 મુજબ, અધિકારી નજીકના એગ્ઝિક્યુટિવ મેજિસ્ટ્રેટને જાણ કરે છે અને બે સન્માનનીય પડોશીઓ સાથે ઘટનાસ્થળે જાય છે. તેઓ કોઈ દેખાતી ઇજાઓને દસ્તાવેજીકૃત કરે છે અને રિપોર્ટ તૈયાર કરે છે. પ્રિયાના લગ્નના સાત વર્ષની અંદર મૃત્યુને ધ્યાનમાં રાખીને, અધિકારી તેણીના શરીરને નજીકના સિવિલ સર્જનને મોકલે છે કે જેથી મૃત્યુના કારણની સંપૂર્ણ તબીબી તપાસ થાય. અધિકારી સહી કરેલ રિપોર્ટ ચોવીસ કલાકની અંદર જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટને મોકલે છે.

ઉદાહરણ 3:

સુનિતા, એક મહિલા જે છ વર્ષથી વિવાહિત હતી, બેંગલોરમાં તેના કાર્યસ્થળે મશીનરી સાથેના અકસ્માતમાં મૃત્યુ પામે છે. સ્થાનિક પોલીસ અધિકારીને આ માહિતી મળે છે, અને નજીકના એગ્ઝિક્યુટિવ મેજિસ્ટ્રેટને જાણ કરે છે અને બે સન્માનનીય વ્યક્તિઓ સાથે ઘટનાસ્થળે જાય છે. તેઓ સુનિતાના શરીર પરના ઇજાના નિશાન, ખાસ કરીને મશીનરી દ્વારા થયેલા, નોંધે છે. એક વિગતવાર રિપોર્ટ તૈયાર થાય છે, જે અધિકારી અને સાક્ષીઓ દ્વારા સહી કરાય છે, અને તેને ચોવીસ કલાકની અંદર ઉપ-વિભાગીય મેજિસ્ટ્રેટને મોકલે છે. પરિસ્થિતિઓ અને તેના લગ્નના સમયને ધ્યાનમાં રાખીને, તેના શરીરને વધુ તપાસ માટે સિવિલ સર્જનને મોકલવામાં આવે છે.

ઉદાહરણ 4:

અર્જુન, રાજસ્થાનના એક નાના ગામનો વ્યક્તિ, ખેતરમાં મૃત મળ્યો, જે પરિસ્થિતિઓમાં પ્રાણીના હુમલાની સૂચના આપે છે. આ માહિતી પ્રાપ્ત કરનાર પોલીસ અધિકારી કલમ 194 મુજબ એગ્ઝિક્યુટિવ મેજિસ્ટ્રેટને જાણ કરે છે અને બે સ્થાનિક રહેવાસીઓ સાથે સ્થળની મુલાકાત લે છે. તેઓ અર્જુનના શરીરનું નિરીક્ષણ કરે છે, જે પ્રાણીના હુમલા સાથે સુસંગત ઇજાઓ દર્શાવે છે, અને મૃત્યુના સ્પષ્ટ કારણ પર રિપોર્ટ તૈયાર કરે છે. રિપોર્ટ, અધિકારી અને સાક્ષીઓ દ્વારા સહી કરાયેલ, ચોવીસ કલાકની અંદર જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટને મોકલવામાં આવે છે. કોઈ ગુનાની વાજબી શંકા ન હોવાને કારણે, શરીરને વધુ તબીબી પરીક્ષણ માટે મોકલવામાં આવતું નથી.

ઉદાહરણ 5:

મીરા, એક મહિલા જે ત્રણ વર્ષથી વિવાહિત હતી, તેના ઘરમાં શંકાસ્પદ પરિસ્થિતિઓમાં મૃત મળી આવે છે. તેના માતા-પિતા, શંકા કરે છે કે તેણીનું હત્યા કરવામાં આવી છે, સંપૂર્ણ તપાસની માંગ કરે છે. પોલીસ અધિકારી, કલમ 194 ને અનુસરીને, નજીકના એગ્ઝિક્યુટિવ મેજિસ્ટ્રેટને જાણ કરે છે અને બે સન્માનનીય સ્થાનિકો સાથે મીરાના ઘરમાં જાય છે. તેઓ ઇજાના કોઈ નિશાનોને દસ્તાવેજીકૃત કરે છે અને એક વિગતવાર રિપોર્ટ તૈયાર કરે છે. તેના મૃત્યુની શંકાસ્પદ પ્રકૃતિ અને પરિવારની વિનંતીને કારણે, મીરાનું શરીર વિગતવાર પરીક્ષણ માટે લાયકાત ધરાવતા તબીબી વ્યાવસાયિકને મોકલવામાં આવે છે. રિપોર્ટ સહી કરીને ઉપ-વિભાગીય મેજિસ્ટ્રેટને ચોવીસ કલાકની અંદર મોકલવામાં આવે છે.

ઉદાહરણ 6:

વિક્રમ, એક ફેક્ટરી કામદાર, ચેન્નાઈમાં ભારે મશીનરી સાથેના કામસ્થળના અકસ્માતમાં મૃત્યુ પામે છે. પોલીસ સ્ટેશનના અધિકારીને આ માહિતી મળે છે અને નજીકના એગ્ઝિક્યુટિવ મેજિસ્ટ્રેટને જાણ કરે છે. બે સન્માનનીય સમુદાયના સભ્યો સાથે અધિકારી સ્થળ અને વિક્રમના શરીરનું નિરીક્ષણ કરે છે, મશીનરી દ્વારા થયેલી ઇજાઓ નોંધે છે. રિપોર્ટ તૈયાર થાય છે અને સહી કરાય છે, ત્યારબાદ તે ચોવીસ કલાકની અંદર જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટને મોકલવામાં આવે છે. વિક્રમનું મૃત્યુ અકસ્માતને કારણે થયું હોવાથી અને કોઈ શંકાસ્પદ પરિસ્થિતિ ન હોય, શરીરને વધુ તબીબી પરીક્ષણ માટે મોકલવામાં આવતું નથી.