કલમ 144: પત્ની, બાળકો અને માતાપિતાના ભરણપોષણ માટેનો આદેશ. | The Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita 2023

Summary

આ કલમ હેઠળ, જો કોઈ વ્યક્તિ પાસે પૂરતી સગવડ હોય અને તે પોતાની પત્ની, સંતાન અથવા માતાપિતાનું ભરણપોષણ ન કરે, તો પ્રથમ શ્રેણીના મેજિસ્ટ્રેટ તેને માસિક ભથ્થું ચુકવવા માટે આદેશ આપી શકે છે. તાત્કાલિક ભરણપોષણ માટેની અરજી 60 દિવસમાં નિકાલ કરવી જોઈએ. જો આદેશનું પાલન ન થાય, તો મેજિસ્ટ્રેટ જેલની સજા આપી શકે છે. જો પત્ની વ્યભિચારમાં જીવતી હોય, તો તે ભથ્થું મેળવવા પાત્ર નથી.

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ઉદાહરણ 1:

પરિસ્થિતિ: રાજેશ, એક સમૃદ્ધ વ્યવસાયી, તેની પત્ની પ્રિયા સાથે અલગ રહે છે. પ્રિયા બેરોજગાર છે અને પોતાનું ભરણપોષણ કરી શકતી નથી. રાજેશએ તેમના 10 વર્ષના પુત્ર આર્યનને પણ આર્થિક સહાય આપવાનું બંધ કરી દીધું છે.

અરજી: પ્રિયા પ્રથમ શ્રેણીના મેજિસ્ટ્રેટને સંપર્ક કરે છે અને પુરાવો આપે છે કે રાજેશ પાસે પૂરતી સગવડ છે પરંતુ તે પ્રિયા અને આર્યનનું ભરણપોષણ નથી કરતો. મેજિસ્ટ્રેટ, પુરાવાની તપાસ કર્યા પછી, રાજેશને પ્રિયા અને આર્યનના ભરણપોષણ માટે માસિક ભથ્થું ચૂકવવાનો આદેશ આપે છે.

પરિણામ: રાજેશને પ્રિયા માટે અને આર્યનના ભરણપોષણ માટે ₹20,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપવામાં આવે છે. ઉપરાંત, કાર્યવાહી દરમિયાન, મેજિસ્ટ્રેટ રાજેશને તાત્કાલિક ભરણપોષણ માટે ₹15,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપે છે અને પ્રિયાના કાનૂની ખર્ચને આવરી લે છે.

ઉદાહરણ 2:

પરિસ્થિતિ: સુનિતા, 25 વર્ષીય સ્ત્રી, શારીરિક અક્ષમતા ધરાવે છે અને પોતાનું ભરણપોષણ કરી શકતી નથી. તેના પિતા, રમેશ, જેમણે પૂરતી સગવડ છે, તેને સહાય આપવાનું ઇન્કાર કરે છે. સુનિતા અવિવાહિત છે અને તેના પિતાની આશ્રિત છે.

અરજી: સુનિતા પ્રથમ શ્રેણીના મેજિસ્ટ્રેટ પાસે અરજી કરે છે, તેના અક્ષમતા અને તેના પિતાના ઇન્કારનો પુરાવો રજૂ કરે છે. મેજિસ્ટ્રેટ, પુરાવાની તપાસ કર્યા પછી, રમેશને સુનિતાના ભરણપોષણ માટે માસિક ભથ્થું ચુકવવાનો આદેશ આપે છે.

પરિણામ: રમેશને સુનિતાના ભરણપોષણ માટે ₹10,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપવામાં આવે છે. મેજિસ્ટ્રેટ રમેશને કાર્યવાહી દરમિયાન તાત્કાલિક ભરણપોષણ માટે ₹8,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપે છે અને સુનિતાના કાનૂની ખર્ચને આવરી લે છે.

ઉદાહરણ 3:

પરિસ્થિતિ: અનિલ, એક વૃદ્ધ માણસ, પોતાની ઉંમર અને આરોગ્ય સમસ્યાઓને કારણે પોતાનું ભરણપોષણ કરી શકતા નથી. તેનો પુત્ર, વિક્રમ, જે આર્થિક રીતે સ્થિર છે, તેની સંભાળ લેવાનું ઇન્કાર કરે છે.

અરજી: અનિલ પ્રથમ શ્રેણીના મેજિસ્ટ્રેટને સંપર્ક કરે છે, તેની અક્ષમતા અને વિક્રમના અવગણનાનો પુરાવો આપે છે. મેજિસ્ટ્રેટ, પુરાવાની તપાસ કર્યા પછી, વિક્રમને અનિલના ભરણપોષણ માટે માસિક ભથ્થું ચુકવવાનો આદેશ આપે છે.

પરિણામ: વિક્રમને અનિલના ભરણપોષણ માટે ₹12,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપવામાં આવે છે. ઉપરાંત, મેજિસ્ટ્રેટ વિક્રમને તાત્કાલિક ભરણપોષણ માટે ₹10,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપે છે અને અનિલના કાનૂની ખર્ચને આવરી લે છે.

ઉદાહરણ 4:

પરિસ્થિતિ: મીરા, એક છૂટાછેડા લીધેલી સ્ત્રી, ફરીથી લગ્ન નથી કર્યા અને પોતાનું ભરણપોષણ કરી શકતી નથી. તેનો પૂર્વ પતિ, સુરેશ, જેમણે પૂરતી સગવડ છે, કોઈ આર્થિક સહાય આપવાનું ઇન્કાર કરે છે.

અરજી: મીરા પ્રથમ શ્રેણીના મેજિસ્ટ્રેટ પાસે અરજી કરે છે, તેના આર્થિક સ્થિતિ અને સુરેશના ઇન્કારનો પુરાવો રજૂ કરે છે. મેજિસ્ટ્રેટ, પુરાવાની તપાસ કર્યા પછી, સુરેશને મીરાના ભરણપોષણ માટે માસિક ભથ્થું ચુકવવાનો આદેશ આપે છે.

પરિણામ: સુરેશને મીરાના ભરણપોષણ માટે ₹15,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપવામાં આવે છે. મેજિસ્ટ્રેટ સુરેશને તાત્કાલિક ભરણપોષણ માટે ₹12,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપે છે અને મીરાના કાનૂની ખર્ચને આવરી લે છે.

ઉદાહરણ 5:

પરિસ્થિતિ: કવિતા, એક લગ્નિત સ્ત્રી, તેના પતિ રોહન સાથે રહેવાની ના પાડે છે કારણ કે રોહને બીજી સ્ત્રી સાથે લગ્ન કર્યા છે. રોહન કવિતાને માત્ર તે તેની સાથે રહે તો જ ભરણપોષણ આપવાની ઓફર કરે છે, પરંતુ તે ના પાડે છે.

અરજી: કવિતા પ્રથમ શ્રેણીના મેજિસ્ટ્રેટને સંપર્ક કરે છે, તેની ના પાડવાની કારણો સમજાવે છે કારણ કે રોહને બીજી સ્ત્રી સાથે લગ્ન કર્યા છે. મેજિસ્ટ્રેટ, તેના ના પાડવાના કારણો પર વિચાર કર્યા પછી, રોહનને કવિતાના ભરણપોષણ માટે માસિક ભથ્થું ચુકવવાનો આદેશ આપે છે.

પરિણામ: રોહનને કવિતાના ભરણપોષણ માટે ₹18,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપવામાં આવે છે. મેજિસ્ટ્રેટ રોહનને તાત્કાલિક ભરણપોષણ માટે ₹14,000 પ્રતિ મહિના ચુકવવાનો આદેશ આપે છે અને કવિતાના કાનૂની ખર્ચને આવરી લે છે.