Section 22 of BRA : વિભાગ 22: બૅન્કિંગ કંપનીઓના લાઇસન્સિંગ

Summary

આ વિભાગ હેઠળ, કોઈપણ કંપનીએ ભારતમાં બૅન્કિંગ વ્યવસાય ચલાવવા માટે રિઝર્વ બૅન્કનો લાઇસન્સ મેળવવું જરૂરી છે. અસ્તિત્વમાં રહેલી બૅન્કોને છ મહિનામાં અરજી કરવી પડશે. લાઇસન્સ મેળવવા માટે, કંપનીએ ચોક્કસ શરતો પૂર્ણ કરવી પડશે, જેની તપાસ રિઝર્વ બૅન્ક કરી શકે છે. બાહ્ય કંપનીઓ માટે, તેમની માવજત રીઝર્વ બૅન્ક દ્વારા જાહેર હિતમાં હોવી જોઈએ. જો બૅન્ક લાઇસન્સની શરતોનું પાલન કરતી નથી, તો રિઝર્વ બૅન્ક તેનો લાઇસન્સ રદ કરી શકે છે, પરંતુ તેને સુધારવા માટે તક આપવામાં આવશે. લાઇસન્સ રદ કરવા પર બૅન્કે કેન્દ્ર સરકારને અપીલ કરી શકે છે.

Explanation using Example

એક દ્રશ્ય કલ્પના કરો જ્યાં એક નવી કંપની, "ક્વિકબૅન્ક ફાઇનાન્સિયલ્સ," ભારતમાં બૅન્કિંગ વ્યવસાય સ્થાપિત કરવા માટે પ્રયત્ન કરે છે. ઓપરેશન શરૂ કરતા પહેલા, ક્વિકબૅન્કને ભારતના રિઝર્વ બૅન્ક (RBI) પાસે બૅન્કિંગ લાઇસન્સ માટે અરજી કરવી પડશે જેમ કે બૅન્કિંગ નિયમન અધિનિયમ, 1949 ના વિભાગ 22 દ્વારા નિયત કરવામાં આવ્યું છે.

ક્વિકબૅન્ક તેની અરજીમાં તેના વ્યવસાય મોડલ, વ્યવસ્થાપન માળખું અને નાણાકીય પ્રોજેક્શન વિગતવાર રજૂ કરે છે. RBI અરજીની સમીક્ષા કરે છે અને ખાતરી કરે છે કે ક્વિકબૅન્ક અધિનિયમમાં સૂચિબદ્ધ શરતોને પૂર્ણ કરે છે કે નહીં, જેમ કે પૂરતી મૂડી ધરાવવી અને તેની જમા કરવાવાળા અથવા જનહિત વિરુદ્ધ કામ નહીં કરતા વ્યવસ્થાપન ટીમ ધરાવવી.

સંપૂર્ણ મૂલ્યાંકન પછી, RBI ક્વિકબૅન્કને કેટલીક શરતો સાથે લાઇસન્સ આપે છે, જેમ કે ન્યૂનતમ મૂડી સ્તરો જાળવી રાખવા અને તેની નાણાકીય સ્થિતિનો સમયાંતરે અહેવાલ આપવા. ક્વિકબૅન્ક સફળતાપૂર્વક શરૂ થાય છે અને RBIના નિયમોને અનુરૂપ ચલાવે છે.

વર્ષો બાદ, જો ક્વિકબૅન્ક તેના લાઇસન્સની શરતોનું પાલન કરવામાં નિષ્ફળ જાય અથવા તેના વ્યવસાય પ્રથાઓ જમા કરવાવાળા લોકોના હિતને નુકસાન પહોચાડે, તો RBI પાસે ક્વિકબૅન્કનું લાઇસન્સ રદ કરવાની સત્તા છે. ક્વિકબૅન્ક પાસે આ નિર્ણયને ત્રીસ દિવસની અંદર કેન્દ્ર સરકારને અપીલ કરવાનો મોકો હશે.