Rule 15 of CPC : ਨਿਯਮ 15: ਦਲੀਲਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ।
The Code Of Civil Procedure 1908
Summary
ਦਲੀਲਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੀ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪੱਖੀ ਜਾਂ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸਹੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਵਪਾਰਕ ਝਗੜਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਜੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਤਾਂ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।
JavaScript did not load properly
Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.
Explanation using Example
ਉਦਾਹਰਨ 1:
ਪਰਸਥਿਤੀ: ਰਮੇਸ਼ ਨੇ ਸੁਰੇਸ਼ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸੰਵਿਦਾ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਲਈ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ।
ਨਿਯਮ 15 ਦੀ ਲਾਗੂ ਵਾਰਦਾਤ:
- ਰਮੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ: ਰਮੇਸ਼, ਮੁੱਖ ਦਾਅਵੇਦਾਰ, ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਦਲੀਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਉਹ ਇਹ ਕੰਮ ਖੁਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਹੋਵੇ।
- ਪੁਸ਼ਟੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ: ਰਮੇਸ਼ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਲੀਲ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਹਿੱਸੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਹਿੱਸੇ ਉਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੱਚ ਮੰਨਣ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਉਹ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ, "ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ 1-5 ਮੇਰੇ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ 6-10 ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੱਚ ਮੰਨਣ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਹਨ।"
- ਦਸਤਖਤ ਅਤੇ ਮਿਤੀ: ਰਮੇਸ਼ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨੇ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦਰਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ: ਰਮੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਲੀਲਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ ਵੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਲੀਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਉਸ ਦੀ ਬਹੁਤਰੀਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੀ ਹਨ।
ਉਦਾਹਰਨ 2:
ਪਰਸਥਿਤੀ: ਪ੍ਰੀਆ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਝਗੜੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਨਿਯਮ 15A ਦੀ ਲਾਗੂ ਵਾਰਦਾਤ:
- ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ: ਪ੍ਰੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਐਪੈਂਡਿਕਸ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਢੰਗ ਅਤੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਹ ਵਪਾਰਕ ਝਗੜਿਆਂ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
- ਅਧਿਕ੍ਰਿਤ ਵਿਅਕਤੀ: ਜੇਕਰ ਪ੍ਰੀਆ ਖੁਦ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ, ਜੋ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਅਧਿਕ੍ਰਿਤ ਹੈ, ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਉਸ ਦਾ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕ, ਜੋ ਸੰਵਿਦਾ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਹੈ, ਦਲੀਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਸੰਸ਼ੋਧਨ: ਜੇਕਰ ਪ੍ਰੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦਲੀਲ ਵਿੱਚ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਨੂੰ ਵੀ ਉਸੇ ਢੰਗ ਵਿੱਚ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਪ-ਨਿਯਮ (1) ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਤਕ ਅਦਾਲਤ ਹੋਰ ਹੁਕਮ ਨਾ ਦੇਵੇ।
- ਗੈਰ-ਪੁਸ਼ਟੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ: ਜੇਕਰ ਪ੍ਰੀਆ ਦੀ ਦਲੀਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਦਾਲਤ ਉਸ ਦੀ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਵੀ ਹਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸੱਚਾਈ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ।
ਉਦਾਹਰਨ 3:
ਪਰਸਥਿਤੀ: ਇੱਕ ਐੱਨਜੀਓ ਨੇ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਲਈ ਜਨਹਿਤ ਯਾਚਿਕਾ (PIL) ਦਰਜ ਕੀਤੀ।
ਨਿਯਮ 15 ਦੀ ਲਾਗੂ ਵਾਰਦਾਤ:
- ਐੱਨਜੀਓ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ: ਐੱਨਜੀਓ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ, ਜੋ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਹੈ, ਨੂੰ ਦਲੀਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਐੱਨਜੀਓ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਅਧਿਕ੍ਰਿਤ ਮੈਂਬਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੁਸ਼ਟੀ: ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦਲੀਲ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਹਿੱਸੇ ਆਪਣੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਹਿੱਸੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੱਚ ਮੰਨਣ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, "ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ 1-3 ਮੇਰੇ ਦੁਆਰਾ ਮੇਰੀ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ 4-7 ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਹਨ।"
- ਦਸਤਖਤ ਅਤੇ ਮਿਤੀ: ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨੇ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦਰਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ: ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਲੀਲਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ ਵੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਲੀਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਉਸ ਦੀ ਬਹੁਤਰੀਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੀ ਹਨ।
ਉਦਾਹਰਨ 4:
ਪਰਸਥਿਤੀ: ਇਕ ਕਿਰਾਏਦਾਰ, ਅਨਿਲ, ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ, ਰਾਜ, ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਲਈ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ।
ਨਿਯਮ 15 ਦੀ ਲਾਗੂ ਵਾਰਦਾਤ:
- ਅਨਿਲ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ: ਅਨਿਲ ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਉਹ ਇਹ ਕੰਮ ਖੁਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਹੋਵੇ।
- ਪੁਸ਼ਟੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ: ਅਨਿਲ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਲੀਲ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਹਿੱਸੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਹਿੱਸੇ ਉਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੱਚ ਮੰਨਣ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, "ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ 1-4 ਮੇਰੇ ਦੁਆਰਾ ਮੇਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੈਰਾਗ੍ਰਾਫ 5-8 ਮੇਰੇ ਪੜੋਸੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀਤ ਹਨ।"
- ਦਸਤਖਤ ਅਤੇ ਮਿਤੀ: ਅਨਿਲ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨੇ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦਰਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ: ਅਨਿਲ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਲੀਲਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਲਫੀ ਬਿਆਨ ਵੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਲੀਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਉਸ ਦੀ ਬਹੁਤਰੀਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੀ ਹਨ।