ਧਾਰਾ 194: ਆਤਮਹਤਿਆ ਆਦਿ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਲਿਸ | The Bharatiya Nagarik Suraksha Sanhita 2023

Summary

ਧਾਰਾ 194 ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜੋ ਆਤਮਹਤਿਆ, ਹੱਤਿਆ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਨੇੜਲੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਾਰਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਮੌਤ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਦੀ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸ਼ੱਕੀ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਜਾਂਚ ਲਈ ਸਿਵਲ ਸਰਜਨ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜਾਂ ਉਪ-ਵੰਡ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਚੋਵੀਹ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

JavaScript did not load properly

Some content might be missing or broken. Please try disabling content blockers or use a different browser like Chrome, Safari or Firefox.

Explanation using Example

ਉਦਾਹਰਨ 1:

ਰਾਜੇਸ਼, ਮੁੰਬਈ ਦਾ 30 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ, ਆਪਣੇ ਫਲੈਟ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜੇਸ਼ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਆਤਮਹਤਿਆ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਹਿਤਾ 2023 ਦੀ ਧਾਰਾ 194 ਅਨੁਸਾਰ, ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੁਰੰਤ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀ, ਪੜੋਸ ਦੇ ਦੋ ਮਾਣਯੋਗ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਰਾਜੇਸ਼ ਦੇ ਫਲੈਟ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲਾਸ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਘਾਵਾਂ, ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸੱਟਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਦੀ ਨੋਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਨਤੀਜੇ ਵੇਰਵਾ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚੋਵੀਹ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਭੇਜਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ 2:

ਪ੍ਰਿਆ, ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਔਰਤ ਜਿਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਪੰਜ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਹ ਸ਼ੱਕ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਾ 194 ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦਿਆਂ, ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇੜਲੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਮਾਣਯੋਗ ਪੜੋਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਘਟਨਾ ਸਥਲ ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਿੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਮੌਤ ਪ੍ਰਿਆ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਈ ਸੀ, ਅਧਿਕਾਰੀ ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਸਿਵਲ ਸਰਜਨ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਲਈ ਭੇਜਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੀ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਚੋਵੀਹ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਭੇਜਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ 3:

ਸੁਨੀਤਾ, ਇੱਕ ਔਰਤ ਜਿਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਛੇ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਬੈਂਗਲੋਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ 'ਤੇ, ਨੇੜਲੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਮਾਣਯੋਗ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਘਟਨਾ ਸਥਲ ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੁਨੀਤਾ ਦੀ ਲਾਸ਼ 'ਤੇ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਨੂੰ ਨੋਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਿਸਥਾਰਤ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗਵਾਹਾਂ ਦਸਤਖਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਉਪ-ਵੰਡ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਚੋਵੀਹ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਤਾਂ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਉਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਜਾਂਚ ਲਈ ਸਿਵਲ ਸਰਜਨ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਕੋਈ ਗਲਤ ਕੰਮ ਬਾਹਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।

ਉਦਾਹਰਨ 4:

ਅਰਜੁਨ, ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਵਾਸੀ ਹੈ, ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਧਾਰਾ 194 ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਸਥਾਨਕ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਅਰਜੁਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੱਟਾਂ ਨੂੰ ਨੋਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਾਰਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗਵਾਹਾਂ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਚੋਵੀਹ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮੈਡੀਕਲ ਜਾਂਚ ਲਈ ਨਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ।

ਉਦਾਹਰਨ 5:

ਮੀਰਾ, ਇੱਕ ਔਰਤ ਜਿਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਸ਼ੱਕ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਮਾਪੇ, ਸ਼ੱਕ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਧਾਰਾ 194 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨੇੜਲੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਮਾਣਯੋਗ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੀਰਾ ਦੇ ਘਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੱਟ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸਥਾਰਤ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੌਤ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਮੀਰਾ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਯੋਗ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵਿਸਥਾਰਤ ਜਾਂਚ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਉਪ-ਵੰਡ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਚੋਵੀਹ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ 6:

ਵਿਕਰਮ, ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰ, ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੰਮ ਦੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੋ ਸਮਾਜ ਦੇ ਮਾਣਯੋਗ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਵਿਕਰਮ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਨੂੰ ਨੋਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਚੋਵੀਹ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਕਰਮ ਦੀ ਮੌਤ ਦੁਰਘਟਨਾ ਕਾਰਨ ਸੀ ਅਤੇ ਕੋਈ ਗਲਤ ਕੰਮ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮੈਡੀਕਲ ਜਾਂਚ ਲਈ ਨਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ।